31 ARALIK 2024

E-Ticarette Tevkifat Uygulaması

30 Aralık 2024 tarih ve 32768 (2. mükerrer) sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği kapsamında, elektronik ticaret ekosistemindeki önemli bir düzenleme açıklanmıştır. Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine istinaden, aracı hizmet sağlayıcıları ile elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının yasal yükümlülükleri detaylandırılmıştır. Bu tebliğ özellikle, söz konusu işletmelerin Kanun kapsamında yürüttükleri faaliyetler çerçevesinde hizmet sağlayıcılarına gerçekleştirdikleri ödemelerde uygulanması gereken tevkifat işlemlerine ilişkin kapsamlı açıklamaları içermektedir. Bu düzenleme ile birlikte elektronik ticaret ekosisteminde vergisel yükümlülüklerin daha net bir çerçeveye kavuşturulması hedeflenmiştir.

Kapsam

02.08.2024 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 7524 sayılı Kanun’la, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15 ve 30. maddelerinde yapılan değişiklikle, Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre aracı hizmet sağlayıcılarının ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, Kanun kapsamındaki faaliyetleri dolayısıyla hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yaptıkları ödemeler gelir/kurumlar vergisi tevkifatı kapsamına alınmış, Cumhurbaşkanına tevkifat kapsamına alınan ödemeler için tevkifat oranlarını belirli sınırlar çerçevesinde belirleme yetkisi verilmiş, bu düzenlemelerin 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülmüştür.

Cumhurbaşkanına verilen yetki, 22.12.2024 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 21.12.2024 tarih ve 9284 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla kullanılmış, yukarıda belirtilen ödemeler için gelir/kurumlar vergisi tevkifat oranı % 1 olarak belirlenmiştir.

31.12.2024 tarih ve 32768 (2. mükerrer) sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 330 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde, konuya ilişkin açıklamalar yapılmıştır.

Tebliğde yer alan açıklamalardan, dikkat çeken bazı konular aşağıda özetlenmiştir.

  • Tevkifat matrahı, hizmet saÄŸlayıcıları ve elektronik ticaret hizmet saÄŸlayıcıları tarafından gerçekleÅŸtirilen, mal satışı ve hizmet ifalarına iliÅŸkin katma deÄŸer vergisi hariç ürün satış ve hizmet bedeli ile aracı hizmet saÄŸlayıcılarının ya da elektronik ticaret aracı hizmet saÄŸlayıcılarının, ödül ve prim gibi adlar altında hizmet saÄŸlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet saÄŸlayıcılarına saÄŸladıkları menfaatler toplamıdır.
  • Taraflar arasında yapılan sözleÅŸmeler ve ticari anlaÅŸmalar kapsamında, komisyon ücreti, kargo bedeli, hizmet bedeli, banka komisyon ücretleri ve benzeri adlarla hizmet saÄŸlayıcıları ve elektronik ticaret hizmet saÄŸlayıcılarına yansıtılan çeÅŸitli bedellerin, toplam mal veya hizmet bedeli olarak tahsil edilen tutardan mahsup edilerek ya da düşülerek ödenmesi durumu, tevkifat matrahının hesaplanmasını ve uygulanmasını hiçbir ÅŸekilde etkilemez. Tevkifat iÅŸlemi, mal ve hizmet bedelinin toplam tutarı üzerinden yapılır, ancak bu hesaplamada katma deÄŸer vergisi ve varsa konaklama vergisi gibi vergiler hariç tutularak iÅŸlem gerçekleÅŸtirilir.
  • Aracı hizmet saÄŸlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet saÄŸlayıcıları, müşterilerine sundukları hizmetler kapsamında, aynı vergilendirme döneminde tevkif edilen verginin vergi dairesine beyan edilmesinden önce ürünün ve bedelinin iade edilmesi durumunda, muhasebe kayıtlarında ve ilgili belgelerde gerekli düzeltme iÅŸlemlerini gerçekleÅŸtirebilirler. Bu düzeltme iÅŸlemleri, iade edilen ürünün bedeli ve buna iliÅŸkin tevkifat tutarlarını kapsayacak ÅŸekilde, mevzuata uygun olarak yapılmalıdır.
  • Aracı hizmet saÄŸlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet saÄŸlayıcıları tarafından sunulan hizmetler kapsamında,tevkif edilen vergi, vergi dairesine beyan edildikten sonra ürünün ve bedelin iade edilmesidurumunda, bu kuruluÅŸların muhasebe kayıtlarında ve muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde herhangi bir düzeltme iÅŸlemi yapılmasına izin verilmemektedir. Böyle bir durumla karşılaşıldığında, tevkif edilen verginin iadesi için özel bir prosedür uygulanır: hizmet saÄŸlayıcı ve elektronik ticaret hizmet saÄŸlayıcı mükellefin yıllık gelir/kurumlar vergisi beyannamesi veya geçici vergi beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir/kurumlar vergisinden mahsup edilmesi yoluyla iÅŸlem gerçekleÅŸtirilir. Bu süreç, vergi sisteminin bütünlüğünü korumak ve iÅŸlemlerin düzenli bir ÅŸekilde takip edilebilmesini saÄŸlamak amacıyla özellikle bu ÅŸekilde düzenlenmiÅŸtir.
  • Tevkifat yapılan her bir mükellefe iliÅŸkin bilgilerin, Gelir İdaresi BaÅŸkanlığının Bilgi Transfer Sistemi (BTRANS) üzerinden yayımlanan veri format ve standardı ile bu Sistem üzerinden aylık olarak ilgili muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin verildiÄŸi ayın sonuna kadar Gelir İdaresi BaÅŸkanlığına bildirilmesi gerekmektedir.
  • Aracı hizmet saÄŸlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet saÄŸlayıcıları tarafından, elektronik ticaret ortamında faaliyette bulunan ve ticari, zirai ve mesleki faaliyeti nedeniyle vergi mükellefiyeti bulunmayanlara, vergiden muaf esnafa, ticari kazancı basit usulde tespit edilen mükellefler ile Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 20/B maddesi kapsamında faaliyette bulunan mükelleflere, istisnaya konu faaliyetleri nedeniyle yapılan ödemeler üzerinden tevkifat yapılmaz.
  • Ticari, zirai ve mesleki faaliyeti nedeniyle vergi mükellefiyeti bulunmakla birlikte mükelleflerin bu faaliyetleri ile ilgili olmayan zati giyim ve ev eÅŸyası gibi satışlarına iliÅŸkin ödemeler tevkifata tabi deÄŸildir.
  • Ödeme yapılanların mükellefiyet durumlarının ve yapılan ödemenin tevkifat kapsamında olup olmadığının kesin olarak tespit edilememesi halinde, yapılan ödemelerden tevkifat yapılması ve tevkif edilen verginin, vergi dairesine beyan edilerek ödenmesi gerekir. Bu durumda, tevkifat yapılan kiÅŸinin, bir dilekçe ile vergi dairesine baÅŸvurarak iade talep etmesi mümkündür.
  • Mal ve hizmet satışına iliÅŸkin sipariÅŸlerin aracı hizmet saÄŸlayıcıları veya elektronik ticaret aracı hizmet saÄŸlayıcıları aracılığı ile verildiÄŸi ancak ödemelerin hizmet saÄŸlayıcıları veya elektronik ticaret hizmet saÄŸlayıcılarına ait EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanılarak veya nakit olarak kapıda ödeme seçeneÄŸi ile gerçekleÅŸtirildiÄŸi durumlarda, bu ödemeler üzerinden, aracı hizmet saÄŸlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet saÄŸlayıcılarının tevkifat yapma yükümlülüğü bulunmamaktadır. Aracı hizmet saÄŸlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet saÄŸlayıcılarının, ödemeye aracılık yapmamasına raÄŸmen bu kapsamdaki kiÅŸilerin mal ve hizmet satışına iliÅŸkin bilgileri, BTRANS üzerinden yayımlanan veri format ve standardı ile bu Sistem üzerinden aylık olarak ilgili muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin verildiÄŸi ayın sonuna kadar Gelir İdaresi BaÅŸkanlığına bildirmeleri gerekmektedir.
  • 2024 yılında gerçekleÅŸen mal ve hizmet satışlarına iliÅŸkin ödemelerin, hizmet saÄŸlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet saÄŸlayıcılarına 2025 yılı Ocak ayında yapılması durumunda, bu ödemeler üzerinden tevkifat yapılmayacaktır.
  • Tevkif edilen vergilerin, elektronik ticaret hizmet saÄŸlayıcı ve hizmet saÄŸlayıcı mükellef tarafından, geçici vergi ve yıllık gelir/kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan vergilerden mahsup edilmesi yasal bir zorunluluktur ve bu iÅŸlemin belirtilen beyannameler üzerinden gerçekleÅŸtirilmesi gerekmektedir. Yıllık beyannamelerde mahsup edilemeyen tutarların iadesi konusunda, 252 seri no.lu Gelir Vergisi Genel TebliÄŸinde belirtilen düzenlemeler ve prosedürler çerçevesinde iÅŸlem yapılması mümkündür. Özellikle dikkat edilmesi gereken bir husus olarak, mal ve hizmet gelirlerinin kazanca dahil edilme dönemleri ile tevkifat dönemleri arasında oluÅŸabilecek zaman farklılıkları durumunda, tevkifatların mutlaka kazancın dahil edildiÄŸi geçici ve yıllık gelir/kurumlar vergisi beyannamelerinde mahsup edilmesi zorunluluÄŸu bulunmaktadır. Vergi mükellefleri açısından önemli bir kolaylık olarak, herhangi bir geçici vergi döneminde mahsup edilemeyen tevkifat tutarlarının, aynı mali yıl içerisinde takip eden geçici vergi dönemlerinde mahsup edilebilmesi imkanı tanınmıştır.

Özetlersek;

  • E-ticaret aracı hizmet saÄŸlayıcılarının hizmet saÄŸlayıcılara yaptıkları ödemelerde %1 oranında tevkifat uygulanacaktır.
  • Tevkifat matrahı, KDV hariç ürün satış ve hizmet bedeli ile ödül ve prim gibi saÄŸlanan menfaatlerin toplamından oluÅŸmaktadır.
  • Bu düzenleme 1 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe girecek ve elektronik ticaret ekosisteminde vergisel yükümlülüklerin daha net bir çerçeveye kavuÅŸturulmasını saÄŸlayacaktır.


İlgili Tebliğ metnine aşağıdaki bağlantı yardımıyla ulaşabilirsiniz. Bu tebliğ, elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yapılan ödemelerde uygulanacak tevkifat düzenlemelerini detaylı olarak açıklamaktadır.

   Gelir Vergisi Genel TebliÄŸi (Seri No: 330)