E-Ticaret Terimleri Sözlüğü: En Çok Kullanılan Terimler
E-ticaret, günümüzde girişimciler ve KOBİ'ler için en popüler ve hızla büyüyen iş modellerinden biri haline gelmiştir. Dijital dönüşümün hızlanmasıyla birlikte, geleneksel ticaret yöntemlerinden online satış kanallarına geçiş yapan işletme sayısı her geçen gün artmaktadır. Bu gelişmelerin sonucu olarak, e-ticaret sektöründe kullanılan özel terimler ve kavramlar da giderek daha fazla önem kazanmış ve bu terimlerin anlamları merak konusu olmuştur.
Bu kapsamlı rehberde, 2023 yılında e-ticaret dünyasında en sık karşılaşılan ve başarılı bir online işletme yönetimi için bilinmesi gereken temel terimleri detaylı bir şekilde ele alacağız. Hazırsanız, e-ticaret terminolojisinin derinliklerine doğru yolculuğumuza başlayalım!
E-Ticaret Dünyasında Sıkça Kullanılan Terimler
- E-Ticaret: Elektronik ticaret anlamına gelen bu terim, ürün ve hizmetlerin internet üzerinden alınıp satıldığı, günümüzün en yaygın iş modellerinden birini ifade eder. Modern dünyada işletmelerin dijital dönüşümünün temel taşı haline gelmiştir.
- Elektronik Pazarlama: İnternet, sosyal medya, e-posta ve diğer dijital kanallar aracılığıyla ürün veya hizmetlerin tanıtımı, reklamı ve satışını içeren kapsamlı pazarlama faaliyetleridir. Geleneksel pazarlamadan farklı olarak, daha ölçülebilir ve hedeflenebilir stratejiler sunar.
- Web Sitesi: İnternet üzerindeki bir alan adı altında yayınlanan, şirketlerin ürün ve hizmetlerini tanıtabileceği, müşterilerle etkileşim kurabileceği ve marka kimliğini yansıtabileceği dijital bir platform veya sanal mağazadır. Modern web siteleri, kullanıcı deneyimini optimize eden responsive tasarımlara sahiptir.
- Sanal Mağaza: İnternet üzerindeki bir web sitesi veya platform üzerinden ürünlerin profesyonel bir şekilde sergilendiği, alıcıların kesintisiz ve güvenli bir şekilde satın alma işlemlerini gerçekleştirebildiği, 7/24 açık dijital mağazadır. Fiziksel mağazaların tüm avantajlarını dijital ortama taşır.
- Sepet: Bir müşterinin alışveriş deneyimi sırasında seçtiği ürünlerin geçici olarak depolandığı, ürün miktarlarının ve varyantlarının düzenlenebildiği, toplam tutarın görüntülenebildiği ve ödeme aşamasına geçmeden önce son kontrollerin yapılabildiği sanal alışveriş bölümüdür.
- Sepeti Terk Etme Oranı: Web sitenizdeki kullanıcıların ürünleri sepete ekledikten sonra satın alma işlemini tamamlamadan önce alışveriş sepetini terk etme yüzdesini gösteren önemli bir metrik değerdir. Bu oranı düşürmek için ödeme sürecinin optimize edilmesi, güven unsurlarının artırılması ve özel kampanyalar sunulması gibi stratejiler uygulanarak dönüşüm oranlarının artırılması sağlanabilir.
- Ortalama Sepet Turarı: Bir müşterinin web sitenizdeki tek bir alışveriş sepeti için ortalama olarak ne kadar harcama yaptığını ifade eder. Bu tutarı artırmak, toplam gelirinizi yükseltebilir.
- Hemen Çıkma Oranı: Ziyaretçilerin, sitenize geldikten hemen sonra herhangi bir etkileşime girmeden sitenizi terk etme yüzdesidir. Hemen çıkma oranlarını düşük tutmak, daha etkili kullanıcı deneyimi anlamına gelmektedir.
- Call to Action: Kullanıcıları belirli bir eylemi gerçekleştirmeye teşvik eden, genellikle "Şimdi Satın Al", "Ücretsiz Dene" veya "Daha Fazla Bilgi Al" gibi çağrılar içeren buton veya bağlantı şeklindeki web site öğesidir. Stratejik olarak yerleştirilmiş ve doğru tasarlanmış CTA'lar, kullanıcıları harekete geçirerek web sitenizin dönüşüm oranlarını önemli ölçüde artırabilir. Başarılı bir CTA, dikkat çekici renkleri, net ve ikna edici metinleri ve kullanıcının göz hizasında konumlandırmayı içerir.
- Average Order Value (Ortalama Sipariş Miktarı): Bir müşterinin web sitenizden yapmış olduğu ortalama sipariş değerini gösteren önemli bir e-ticaret metriğidir. Yüksek ortalama sipariş değerleri, daha kârlı satışları ve müşteri başına daha yüksek gelir elde edildiğini işaret eder. Bu metrik, pazarlama stratejilerinin etkinliğini ve ürün fiyatlandırma politikalarının başarısını değerlendirmek için kullanılır.
- Average Time on Site (Sitede Geçirilen Ortalama Zaman): Bir kullanıcının web sitenizde geçirdiği ortalama süreyi ifade eden temel bir analitik ölçümdür. Uzun süreler, içeriğinizin kullanıcıları etkili bir şekilde meşgul ettiğini ve site tasarımınızın kullanıcı deneyimini desteklediğini gösterir. Bu metrik aynı zamanda içerik kalitesi, navigasyon kolaylığı ve genel site performansı hakkında değerli bilgiler sağlar.
- Çerez (Cookies):Web sitelerinin, kullanıcıların gezinme alışkanlıklarını, tercihlerini ve oturum bilgilerini kaydetmek için kullandığı küçük veri dosyalarıdır. Bu dosyalar, kullanıcının tarayıcısında depolanır ve web sitesinin ziyaretçiye özelleştirilmiş bir deneyim sunmasına, alışveriş sepetindeki ürünleri hatırlamasına ve giriş bilgilerini saklamasına olanak tanır. Çerezler aynı zamanda web sitesinin performansını ve kullanıcı deneyimini iyileştirmek için analitik verilerin toplanmasında da önemli bir rol oynar.
- SSL Sertifikası: Web sitelerinin güvenliğini sağlayan dijital bir sertifikadır. SSL, kullanıcıların kişisel bilgilerini ve ödeme verilerini şifreleyerek korur, sitenizin güvenilirliğini artırır ve tarayıcılarda güvenli bağlantı simgesi gösterir. Özellikle e-ticaret sitelerinde müşteri güvenini sağlamak ve online ödemeleri güvenle gerçekleştirmek için kullanılması zorunludur.
- Landing Page (Açılış Sayfası): Belirli bir pazarlama kampanyası veya reklam için özel olarak tasarlanmış, ziyaretçileri satın alma, kayıt olma veya iletişim formu doldurma gibi belirli bir eylemi gerçekleştirmeye yönlendiren özel web sayfasıdır. Bu sayfalar, dönüşüm oranlarını artırmak için optimize edilmiş içerik ve tasarım öğeleri içerir.
- Niş: Belirli bir pazar segmentini veya hedef kitleyi ifade eder. Niş pazarlar, özel ihtiyaçlara ve taleplere odaklanarak daha kişiselleştirilmiş pazarlama stratejileri geliştirmenize olanak tanır. Bu yaklaşım, rekabet avantajı sağlar ve müşteri sadakatini artırır. Niş pazarlama, büyük pazarlardaki rekabetten kaçınarak daha yüksek kar marjları elde etmenizi sağlar.
- Anahtar Kelime: İçerik ve SEO stratejilerinde sıklıkla kullanılan anahtar kelimeler, hedef kitlenizin arama motorlarında aradığı terim veya ifadelerdir. Etkili ve doğru anahtar kelime kullanımı, web sitenizin görünürlüğünü artırır.
- Retargeting (Tekrar Hedefleme): Daha önce sitenizi ziyaret etmiş kullanıcılara yönelik hazırlanan özel reklam kampanyalarıdır. Retargeting kampanyaları, dönüşümleri artırmanın en önemli ve etkili yollarından birisidir.
- Entegrasyon: Farklı dijital araçlar ve platformlar arasında veri ve işlevsellik paylaşımını sağlayan süreçlere verilen genel bir isimdir. Etkili entegrasyon, iş akışlarınızı ve verimliliğinizi iyileştirir.
- Ödeme Geçidi: E-ticaret web sitesi üzerinden yapılan ödemelerin güvenli bir şekilde işlenmesini sağlayan bir ara yüz veya hizmettir. Kredi kartı veya diğer ödeme yöntemlerini kabul eder.
- Kargo: Satın alınan ürünlerin müşteriye teslim edilmesi için kullanılan hizmettir. E-ticaret şirketleri genellikle kargo şirketleriyle anlaşma yaparlar.
- Stok Yönetimi: E-ticaret işletmelerinin envanterlerini izlemelerini ve ürün stoklarının takibini yapmalarını sağlayan süreçtir.
- İade ve İade Politikası: Müşterilerin satın aldıkları ürünleri geri iade etmelerini sağlayan bir süreçtir. İade politikası, müşterilere iade süresi, koşullar ve iade işlemleri hakkında bilgi verir.
- Müşteri Hizmetleri: E-ticaret işletmelerinin müşteri taleplerini karşılamak, soruları yanıtlamak ve sorunları çözmek için sundukları hizmettir.
- Conversion (Dönüşüm): Dönüşüm, bir ziyaretçinin web sitenizde belirli bir hedefe ulaşarak istenen eylemi gerçekleştirmesidir. Dönüşümlere; satın almalar, buton tıklamaları, ürünlerin sepete eklenmesi gibi örnekler verilebilir.
- Dönüşüm Oranı (Conversion Rate): Bir e-ticaret web sitesindeki ziyaretçilerin gerçek müşteriye dönüşme oranını ifade eder. Dönüşüm oranı genellikle satın alma işlemi gerçekleştiren ziyaretçi sayısının toplam ziyaretçi sayısına oranıyla hesaplanır.
- A/B Testi: E-ticaret web sitesinde kullanılan farklı tasarım, içerik veya işlevlerin etkisini karşılaştırmak amacıyla yapılan kapsamlı bir deney yöntemidir. İki farklı sürüm (A ve B) oluşturulur ve kullanıcı davranışları, etkileşimleri, tıklama oranları ve dönüşüm metrikleri gibi önemli veriler analiz edilerek hangi sürümün daha etkili olduğu belirlenir. Bu test yöntemi, veri odaklı kararlar almanızı ve kullanıcı deneyimini sürekli olarak iyileştirmenizi sağlar.
- SEO (Search Engine Optimization): Bir web sitesinin organik arama sonuçlarında daha üst sıralarda çıkması için yapılan kapsamlı optimizasyon çalışmalarını ifade eder. SEO, web sitesinin teknik altyapısını iyileştirmek, kaliteli içerik üretmek, anahtar kelime araştırması yapmak, site içi ve site dışı optimizasyonları gerçekleştirmek gibi çeşitli stratejileri içerir. Bu çalışmalar, web sitesinin görünürlüğünü artırmak, daha fazla organik trafik çekmek ve potansiyel müşterilere ulaşmak için kullanılır.
- PPC (Pay-per-Click): Reklam verenin reklamları için her tıklama başına belirli bir ücret ödediği etkili bir dijital pazarlama modelidir. Bu model, hedef kitleye hızlı bir şekilde ulaşmanızı ve reklam bütçenizi kontrol altında tutmanızı sağlar. Örneğin, Google Ads veya Facebook Ads gibi popüler reklam platformları üzerinden PPC reklamları yayınlanabilir. Bu platformlar, detaylı hedefleme seçenekleri ve gelişmiş raporlama araçları sunarak kampanyalarınızın performansını optimize etmenize olanak tanır.
- Dönüşüm Hunisi: Bir e-ticaret web sitesinde kullanıcıların satın alma işlemi gerçekleştirmek için izlediği yol veya adımları ifade eder. Örnek adımlar arasında siteye giriş, ürün incelemesi, sepete ekleme ve ödeme bulunur.
- İçerik Pazarlaması: Değerli içeriklerin oluşturulması ve dağıtılması yoluyla hedef kitleye ulaşmayı amaçlayan bir pazarlama stratejisidir. İçerik pazarlaması, potansiyel müşterilerin ilgisini çekmek, marka bilinirliğini artırmak ve müşteri sadakati oluşturmak için kullanılır.
- Sosyal Medya Pazarlaması: Sosyal medya platformları aracılığıyla hedef kitleye ulaşmayı amaçlayan pazarlama faaliyetleridir. Şirketler, marka farkındalığı oluşturmak, müşteri ilişkilerini geliştirmek ve satışları artırmak için sosyal medyayı kullanır.
- B2B (Business to Business): İşletmeden işletmeye yapılan ticaret modelidir. B2B modeli, işletmelere satış yapan toptancılar, hammadde imalatçılar, endüstriyel ekipman tedarikçileri ve profesyonel hizmet sağlayıcılar gibi çok çeşitli işletmeleri kapsar. Bu model, genellikle büyük hacimli siparişler ve uzun vadeli iş ilişkileri ile karakterize edilir.
- B2C (Business to Consumer): İşletmeden tüketiciye yapılan ticaret modelidir. Mal ve hizmetler, fiziksel ürünlerden dijital içeriklere, perakende satışlardan online hizmetlere kadar çok çeşitli satış yönetimini kapsar. Bu model, doğrudan son kullanıcıya odaklanır ve genellikle daha küçük hacimli, ancak daha sık gerçekleşen işlemler içerir.
- C2B (Consumer to Business): Tüketiciden işletmeye yapılan ticaret modelidir. Şirketlere bireyler tarafından sağlanan hizmetleri ifade eden yeni ve gelişmekte olan bir iş modelidir. Bu model genellikle serbest çalışanları, içerik üreticilerini, danışmanları ve diğer küçük hizmet sağlayıcılarını kapsar. Dijital platformların yaygınlaşmasıyla birlikte giderek daha fazla önem kazanmaktadır.
- C2C (Consumer to Consumer): Tüketiciden tüketiciye yapılan ticaret modelidir. E-Ticaretin büyümesi ve dijital platformların yaygınlaşması ile ortaya çıkan bu iş modeli, tüketicilere sahip olduğu ürünleri belirli pazar yeri uygulamaları aracılığıyla diğer tüketicilere kendi belirlediği fiyatlar üzerinden satışa sunma imkanı sağlar. İkinci el ürünler, el yapımı ürünler ve kişisel koleksiyonlar bu model üzerinden sıklıkla alınıp satılmaktadır.
- Veri Analitiği: E-ticaret işletmelerinin müşteri davranışlarını ve satış verilerini inceleyerek anlam çıkarmasını sağlayan süreçtir. Veri analitiği, müşteri tercihlerini anlamak, satış trendlerini belirlemek ve pazarlama stratejilerini optimize etmek için
- Dropshipping: Modern bir e-ticaret iş modelidir. Bu modelde, satıcı fiziksel bir envanter tutmak zorunda kalmadan ticaret yapabilir. Müşteriden gelen siparişler otomatik olarak tedarikçiye iletilir ve ürünler doğrudan tedarikçinin deposundan müşteriye gönderilir. Satıcı, siparişleri aldıktan sonra tedarikçiye ödeme yapar ve aradaki fiyat farkından kâr elde eder.
- Affiliate Marketing: Performansa dayalı bir pazarlama modelidir. Bu sistemde, bir şirket ürünlerini veya hizmetlerini tanıtmak için bağlı kuruluşlarla işbirliği yapar ve her başarılı satış için komisyon öder. Bağlı kuruluşlar, kendilerine özel olarak atanmış bağlantılar veya promosyon kodları aracılığıyla potansiyel müşterileri şirketin web sitesine yönlendirir. Bu yöntem, risk düşük olduğu ve sadece sonuç odaklı ödeme yapıldığı için tercih edilir.
- Cross-selling (Çapraz Satış): Müşteri memnuniyetini artırırken satış hacmini de yükselten etkili bir satış stratejisidir. Bu yöntemde, müşteriye hâlihazırda satın aldığı ürünle uyumlu, tamamlayıcı veya ilişkili ürünler önerilir. Örneğin, bir müşteri akıllı telefon satın aldığında, telefonun kullanım değerini artıracak kılıf, ekran koruyucu, kablosuz kulaklık veya powerbank gibi aksesuarlar önerilebilir. Bu strateji hem müşteri deneyimini iyileştirir hem de satış gelirlerini artırır.
- Up-selling: Müşterinin alışveriş sepetindeki değeri artırmaya yönelik stratejik bir satış tekniğidir. Bu yöntemde, müşterinin seçtiği üründen daha yüksek özellikli, daha kapsamlı veya daha prestijli bir alternatif sunulur. Örneğin, bir müşteriye temel özelliklere sahip bir dizüstü bilgisayar yerine, daha yüksek performanslı işlemci, daha fazla RAM veya daha büyük depolama alanına sahip premium bir model önerilebilir. Bu strateji, müşteriye daha fazla değer sunarken işletmenin kâr marjını da artırır.
- Downsell: Satış sürecini kurtarmaya yönelik önemli bir stratejidir. Müşterinin bütçe kısıtlamaları veya diğer nedenlerle ana ürünü almaktan vazgeçmesi durumunda, daha uygun fiyatlı bir alternatif sunarak satışı gerçekleştirmeyi amaçlar. Bu yaklaşım, müşteriyi tamamen kaybetmek yerine, daha düşük fiyat noktasında da olsa bir satış gerçekleştirmeyi ve müşteri ilişkisini sürdürmeyi sağlar. Örneğin, yıllık üyelik planını almaktan vazgeçen bir müşteriye aylık plan önerilebilir.
- Reklam Yeniden Hedefleme (Retargeting): Bir kullanıcının bir e-ticaret web sitesini ziyaret ettiğinde, sonradan başka web sitelerinde veya sosyal medya platformlarında karşılarına çıkan reklamlarla tekrar hedeflenmesidir. Bu, kullanıcının siteye geri dönmesini teşvik etmek veya tamamlanmamış bir satın alma işlemini tamamlamasını sağlamak için kullanılır.
- Müşteri Sadakati Programı: Müşteri bağlılığını artırmak için tasarlanmış bir programdır. Bu programlar, müşterilere özel teklifler, indirimler veya ödüller sunarak sadakatlerini ödüllendirir.
- Mobil Ticaret (M-Commerce): Mobil cihazlar, özellikle akıllı telefonlar aracılığıyla gerçekleştirilen e-ticaret işlemlerini ifade eder. Mobil ticaret, kullanıcıların mobil uygulamalar veya mobil uyumlu web siteleri üzerinden alışveriş yapmasını sağlar.
- Kişiselleştirme: Müşterilerin tercihlerine ve davranışlarına dayalı olarak özelleştirilmiş içerik, öneriler ve deneyimler sunma sürecidir. Kişiselleştirme, müşteri memnuniyetini artırır ve satışları teşvik eder.
- HTTP Durum Kodları: Bir web sunucusunun gelen isteklere verdiği standart yanıt kodlarıdır. Bu kodlar, sunucu ile istemci arasındaki iletişimin durumunu belirtir ve olası sorunların tanımlanmasına yardımcı olur. En sık karşılaşılan kodlar arasında başarılı işlemleri gösteren 200, yönlendirmeleri belirten 301 ve 302, önbellek kullanımını işaret eden 304, sayfa bulunamadı hatası veren 404 ve sunucu hatalarını gösteren 500 bulunmaktadır.
- 404 Page: Web sitesinde aranan sayfanın mevcut olmadığını veya kaldırıldığını belirten özel bir hata sayfasıdır. Kullanıcı deneyimini iyileştirmek için tasarlanan 404 sayfaları, ziyaretçilere alternatif içerikler sunar, site içi navigasyonu kolaylaştırır ve ana sayfaya veya popüler sayfalara kolay erişim sağlayarak kullanıcıların sitede kalmasını teşvik eder. İyi tasarlanmış bir 404 sayfası, potansiyel müşteri kaybını önler ve marka imajına olumlu katkı sağlar.
- Sitemap (Site Haritası): Web sitenizin yapısını arama motorlarına tanıtan ve sayfalar arası bağlantıları gösteren bir dosyadır. Sitemap, web sitenizin daha etkili bir şekilde taranmasına yardımcı olmaktadır.
- Robots.txt: Web sitenizde hangi sayfaların arama motorları tarafından taranıp taranmayacağını belirten bir dosyadır. Bu, sitenizin SEO performansını optimize etmek için kullanılır.
- Görsel Alt Metni (Alt Text): Görsellerin içeriğini açıklamak için kullanılan metindir. Görsellerin arama motorları tarafından anlaşılmasını sağlar ve erişilebilirlik için önemlidir.
- Konşimento: Nakliye sırasında mal sahibi ve taşıyıcı arasında imzalanan, malların teslimatını belgeleyen resmi bir evraktır.
- Marka Tescili: Bir markanın resmi olarak kayıt altına alınması işlemidir. Bu, markanın korunmasını ve yasal haklarının güvence altına alınmasını sağlar.
- Müşteri Edinme Maliyeti (CAC): Yeni bir müşteri kazanmak için harcadığınız toplam parayı gösterir. Reklam, pazarlama ve satış masrafları bu maliyete dahildir.
- İçerik Yönetim Sistemi (CMS): Web sitenizde içerik oluşturmanıza, düzenlemenize ve yönetmenize yardımcı olan bir yazılımdır. Web sitesi kurmadan önce, mutlaka CMS planlamasını yapmalısınız.
- Tıklama Oranı: Bir reklam veya organik sıralanan bir içeriğe ne kadar tıklama alındığını gösterir. Yüksek oran, etkili bir reklamı ve trafiği işaret eder.
- Favicon: Web sitenizin tarayıcı sekmesinde görünen küçük simgeye verilen isimdir. Markanızın bilinirliği için favicon kullanmak oldukça önemlidir.
- Headless e-Commerce:Arka uç (veri işleme) ile ön uç (kullanıcı arayüzü) sistemlerini birbirinden ayırarak çalışan modern bir e-ticaret mimarisidir. Bu yapı, işletmelere benzersiz kullanıcı deneyimleri oluşturma ve farklı platformlara hızlıca uyum sağlama esnekliği sunar. Özelleştirme imkanları ve ölçeklenebilirlik avantajları nedeniyle, büyük ve orta ölçekli e-ticaret işletmeleri tarafından tercih edilmektedir.
- GTİP Kodu: Ürünlerin uluslararası ticarette sınıflandırılması ve takibi için kullanılan standart bir numaralandırma sistemidir. Bu kod sayesinde gümrük işlemleri kolaylaşır ve ürünlerin global pazarda doğru şekilde kategorize edilmesi sağlanır.
- SKU Kodu: Stok tutma birimi koduna verilen isimdir. Her ürün varyantı için benzersiz bir tanımlayıcıdır ve envanter yönetimini, sipariş takibini ve stok kontrolünü kolaylaştırmaktadır. Bu kod, ürünlerin özelliklerini, renklerini, boyutlarını ve diğer değişkenlerini takip etmek için kullanılır.r ve envanter yönetimini kolaylaştırmaktadır.
- QR Code: Cep telefonlarıyla kolayca taranabilen ve hızlı veri aktarımı sağlayan kare şeklindeki barkod sistemidir. İki boyutlu yapısı sayesinde klasik barkodlardan çok daha fazla veri depolayabilir ve mobil cihazlarla anında okunabildiği için e-ticarette ödeme sistemlerinden ürün bilgisi paylaşımına kadar pek çok alanda yaygın olarak kullanılmaktadır.
- Tedarik: Bir ürünün hammadde aşamasından başlayarak üretim sürecinden geçmesi, kalite kontrolden geçirilmesi, uygun koşullarda depolanması ve nihai olarak müşterilere güvenli bir şekilde ulaştırılmasına kadar olan tüm aşamaları kapsayan bütünsel bir süreçtir.
- Kâr Marjı: Bir ürünün toplam satış fiyatı ile ürünün tedarik, üretim, pazarlama ve dağıtım gibi tüm maliyetleri arasındaki farkı gösteren önemli bir finansal göstergedir. İşletmenin sürdürülebilirliği ve büyümesi için kritik bir metriktir.






