Tüzel Kişi Nedir? Gerçek Kişiyle Arasındaki Fark Nedir?

16 Mart 2013

Ticari faaliyetlerin tabi olduğu yasaların gelişmesiyle birlikte gerçek kişi ve tüzel kişi kavramları ortaya çıkmıştır. Gerçek kişi ve tüzel kişi olmak üzere iki ayrı kavramın ortaya çıkması, tanınan hakların ve yetkilerin hukuki olarak belirlenmesini sağlamayı amaçlamıştır.

Tüzel Kişi Nedir?

Tüzel kişi, hukuki açıdan bakıldığında, bir işletme ya da kurumda karar ve imza yetkisine sahip olan tek kişi anlamını taşır. Genel olarak hukuki boyutu olan yazışma ve evraklarda yer alan bu kavram; devlet, şirket, okul, vakıf ve benzeri resmi toplulukları temsil etme hakkına sahip olan kişi anlamına gelir. Kurumları temsil eden bu kişi aynı zamanda ilgili kurum adına karar verme, imza atma ve söz söyleme yetkisini de elinde bulundurur. Ayrıca, bulunduğu kurumun faaliyetlerinden doğan yaptırımlarından da yasal olarak sorumludur. Ticaret yapmak veya herhangi bir amacı gerçekleştirmek adına bir araya gelen kişiler borç ve alacak edinebilir.

Örnek vermek gerekirse, anonim ve limited şirket ortakları gerçek veya tüzel kişilerden oluşabilirken; anonim ve limited şirketler, ticaret siciline tescil ile tüzel kişilik kazanırlar. Dolayısıyla anonim ve limited şirket ortakları açısından tek borç ilkesi söz konusu değildir. Yani anonim ve limited şirketlerin herhangi bir borcu varsa, şirketler bu kişilikleri ile bu borçtan sorumludur. Ortaklar ise anonim ve limited şirket borçlarından bireysel olarak sorumlu değildirler.

Gerçek Kişi Nedir?

Gerçek kişi kavramı bir kişinin doğumundan ölümüne kadar sahip olduğu hukuki hakları ifade eder. Kanunda belirtilen şartlara göre gerçek kişi alacaklı olma ve borçlu duruma düşme gibi hak veya sorumluluklarla karşılaşabilir. Modern hukukta belirtilen gerçek kişi tanımına göre bir kişinin cinsiyeti, dini inancı, etnik kimliği ya da ırkı gerçek kişi haklarının belirlenmesinde etkili değildir. Hukuki açıdan bakıldığında, gerçek kişi varlık ve mülkiyet edinmenin yanı sıra mal varlığı üzerinde tasarrufta bulunma hakkına da sahiptir.

Tüzel Kişi ile Gerçek Kişi Arasındaki Farklar Nelerdir?

Tüzel ve gerçek kişi konusuna hukuki açıdan bakıldığında, bu iki kavram arasında bazı farkların bulunduğu görülür. Kurumsal, mali ve ticari ayrımlarda tüzel ve gerçek kişiler arasındaki farklar net bir şekilde ortaya çıkar. Bu farklar şöyle sıralanabilir:

Gerçek kişiler hukuki anlamda tek bir bireyi temsil eder. Tüzel kişiler ise bireyi değil, onların oluşturduğu topluluğu temsil etmekle yükümlüdür.
Tüzel ile gerçek kişi arasındaki farkı bir örnekle açıklamak gerekirse; iş arkadaşınız gerçek kişi, çalıştığınız şirket tüzel kişidir.
Tüzel kişi şirket kuruluşu ile başlayarak iflas veya kapanış gibi süreçlerden geçebilir.
Gerçek kişi doğum ile başlar ve yaşamı son bulana kadar devam eder.
Tüzeller sosyal veya ticari hedefler doğrultusunda örgütlenerek bir araya gelir. Gerçek kişiler ise kendi adına harekete geçer ve sonuçlardan bireysel olarak sorumlu olur.
Tüzel kişiler, gerçek kişilerin bazı haklarına sahip olabilirken, gerçek kişiler tüzel kişilerin haklarına sahip olamaz. Gerçek kişilerin tek temsilcisi kendileridir. Tüzel ise temsilci veya yetkililer tarafından temsil edilebilir.
Tüzel, hukuki açıdan bazı imtiyazları ve kamu gücünü elinde bulundurabilir. Gerçek kişiler hukuksal açıdan eşitlik ilkesine tabi olduğu için herhangi bir imtiyaza sahip değildir.

Ifasturk ile hayalini kurduğunuz şirketi kolay ve hızlı bir şekilde hayata geçirebilirsiniz.