1 NİSAN 2025 TE BAŞLAYAN E-TİCARET YÖNETMELİĞİ SATICILARI VE TÜKETİCİLERİ NASIL ETKİLEYECEK?
Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği" 1 Nisan 2025'te yürürlüğe girdi. Bu yönetmelik, internet üzerinden satılan ürünlerin güvenliğini artırmayı ve tüketici haklarını korumayı hedefliyor.
Yeni e-ticaret yönetmeliği, internet üzerinden satılan ürünlerin güvenliğini sağlamayı ve tüketicileri korumayı amaçlıyor. E-ticaret hacminin hızla büyümesiyle birlikte piyasada güvensiz ve hatalı ürünlerin artması, bu düzenlemenin hazırlanmasını gerekli kılmıştır. Bu yönetmelik sayesinde tüketiciler güvenilir ürünlere daha kolay ulaşabilecek.
Yönetmelik öncesinde yaşanan başlıca sorunlar şunlardı: ürün bilgilerinin eksik sunulması, uygun olmayan ürünlerin uzun süre satışta kalması ve yurt dışı firmaların Türkiye'de temsilci bulundurmaması nedeniyle tüketicilerin sorunlarında muhatap bulamaması. Bunun yanı sıra şikayet mekanizmaları yetersiz kalıyor ve müşteri hakları tam olarak korunamıyordu. Yeni yönetmeliğin bu sorunlara kapsamlı çözümler getirmesi bekleniyor.
Yönetmelik Ne Tür Yenilikler Getiriyor?
Yeni yönetmelik, uyumlu olmayan ürünleri tespit etmek için **yapay zeka destekli sistemler** kullanacak ve ilanları daha hızlı inceleyecek. Bunun yanı sıra, tüketicilerin şikayet süreçleri hızlandırılacak ve yurt dışı firmaların Türkiye'de yerel temsilci bulundurması zorunlu hale getirilecek. Bu denetim mekanizmaları sayesinde ilanların doğruluğu ve ürün güvenliği daha etkin bir şekilde sağlanacak.
Bundan böyle internet üzerindeki her satış ilanında aşağıdaki bilgiler zorunlu olarak bulunacak:
- Satıcının adı, e-posta adresi ve açık adresi
- Üretici veya ithalatçı bilgileri
- Türkçe uyarılar ve güvenlik bilgileri
- Ürünün yasal uygunluğunu gösteren CE işareti gibi işaretler ve bunların net görüldüğü ürün fotoğrafları
- Ürünün türü, modeli ve tanımlayıcı bilgileri
İlanda eksik ya da yanıltıcı bilgi tespit edilirse, satıcıya düzeltme yapması için 24 saat süre verilecek. Bu süre içinde gerekli düzenleme yapılmazsa ve ürün ciddi risk taşıyorsa, ilgili ürünün ilanına erişim engellenecek.
Buna ek olarak, yurt dışından Türkiye'ye ürün gönderen firmalar, Türkiye'de bir yerel temsilci bulundurmak zorunda olacak. Bu zorunluluğa uymayan firmalar Türkiye pazarında satış yapamayacak.
Yönetmelik hükümlerine uyulmaması durumunda, Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu kapsamında belirlenen yaptırımlar uygulanacak ve uygunsuz içeriklere erişim engellenecek.
Yeni E-Ticaret Yönetmeliği Satıcılar ve Müşteriler İçin Ne Anlama Geliyor?
Satıcılar için **5 aylık** uyum süreci sona ermiş olup, tüm satıcıların ilanlarını yönetmeliğe uygun hale getirmesi zorunludur. Ürün güvenliği belgelerinin hazır bulundurulması ve ilan bilgilerinin eksiksiz sunulması gerekmektedir. Yönetmeliğe uymayan satıcılara yaptırımlar ve para cezaları uygulanacaktır.
Yurt dışından Türkiye'ye ürün satan firmaların Türkiye'de yerel temsilci bulundurması zorunludur. Bu zorunluluğa uymayan firmalar Türkiye pazarında satış yapamayacak ve uygun şartları sağlamayan firmaların ürünleri platformlardan kaldırılarak erişimleri engellenecektir.
Satıcıların bu sürece uyum sağlamak için dikkat etmesi gereken hususlar şunlardır:
- Ürün Bilgisi ve Şeffaflık: Satıcılar, ürün güvenliği ve menşei hakkında eksiksiz bilgi sunmalıdır. İlanlarda üretici veya ithalatçı bilgileri, iletişim adresi ve ürün güvenliğine dair tüm detaylar bulunmalıdır. Eksik veya yanıltıcı bilgi sunan satıcılara yaptırım uygulanacaktır.
- İlan Kontrolleri: Uygunsuz ürünler tespit edildiğinde, ilan 24 saat içinde kaldırılacaktır. Bu nedenle satıcılar, ürünlerinin mevzuata uygunluğunu sürekli kontrol etmeli ve ilanlarını güncel tutmalıdır.
- Yurt Dışı Satıcıları İçin Temsilci Şartı: Yurt dışından Türkiye'ye satış yapan firmaların Türkiye'de yerel temsilci bulundurması zorunludur. Bu şartı yerine getirmeyen firmalar Türkiye pazarında faaliyet gösteremeyecektir.
- Yaptırımlar ve Engellemeler: Yönetmelik hükümlerine uymayan satıcılara, Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu kapsamında para cezası uygulanacak ve ilanları engellenecektir.
- Daha Sıkı Denetim: Ürün güvenliği ve ilan içerikleri sürekli denetlenecektir. Denetimlerden geçemeyen satıcıların platform üyelikleri sonlandırılabilecektir.
Tüketiciler, bu düzenleme sayesinde satın alacakları ürünler hakkında daha detaylı bilgiye erişebilecektir. Ürünlerin uygunluk belgelerini inceleyebilecek, üretici ve ithalatçı bilgilerine kolayca ulaşabileceklerdir. Ayrıca, uygunsuz ürünlerin hızla kaldırılması ve şikayet süreçlerinin hızlanması ile tüketici hakları daha etkin şekilde korunacaktır. Yurt dışından yapılan alışverişlerde de yerel temsilci zorunluluğu sayesinde, sorun yaşandığında tüketiciler muhatap bulabilecektir.
E-Ticaret Mevzuatındaki Değişikliklerin Zaman Çizelgesi
- 5 Kasım 2014: 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun yayımlandı ve 1 Mayıs 2015‘te yürürlüğe girdi.
- 6 Haziran 2017: Elektronik Ticarette Güven Damgası Hakkında Tebliğ yayımlandı. Böylece güven damgası uygulaması başlatıldı.
- 11 Ağustos 2017: Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi ve Bildirim Yükümlülükleri Hakkında Tebliğ yayımlandı, ETBİS’e kayıt zorunluluğu getirildi.
- 7 Temmuz 2022: 7416 sayılı Kanun ile Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunu'nda önemli değişiklikler yapılmıştır. Örneğin, yıllık net işlem hacmi 10 milyar TL’yi aşan platformlar, lisans alma ve belirli veri kullanım kısıtlamalarına tabi tutulmuştur. 30 milyar TL’yi aşan platformlar için reklam ve promosyon harcamalarına sınırlamalar getirilmiş, 60 milyar TL’yi aşanlar ise belirli finansal ve lojistik faaliyetlerde kısıtlanmıştır. Ayrıca, tüm platformlar fikri mülkiyet ihlallerine karşı içerikleri kaldırma yükümlülüğü altına alınmıştır.
- 29 Aralık 2022: Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı ve Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik yayımlandı.
- 30 Ekim 2024: Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği Resmî Gazete’de yayımlandı. Bu yeni yönetmelik, internet alışverişlerinde tüketicilerin daha güvenli ve bilinçli alışveriş yapmasını sağlamayı amaçlıyor.
Yeni E-Ticaret Yönetmeliğini Uygulamada Karşılaşılabilecek Zorluklar ve Çözüm Önerileri
Yeni yönetmeliğe uyum sürecinde, özellikle küçük ölçekli satıcılar için belge ve bilgi hazırlama yükümlülükleri zorlayıcı olabilir. İlk aylarda denetim süreçlerinde yoğunluk yaşanması da muhtemeldir. Bu sorunların çözümü için satıcılara kapsamlı teknik destek sağlanmalı ve düzenli bilgilendirme kampanyaları düzenlenmelidir.
Bu düzenlemenin olumlu yanı, tüketicilerde güven artışı sağlayarak e-ticaret platformlarına olan ilgiyi artıracak olmasıdır. Güvenilir ve doğru bilgi sunan satıcılar, pazarda önemli bir rekabet avantajı elde edecektir. Ayrıca denetimlerin sıkılaşması, e-ticaret pazar yerleri'nin daha güvenli ve şeffaf bir yapıya kavuşmasını sağlayacaktır.
Yakın gelecekte, yapay zeka destekli denetim sistemlerinin yaygınlaşması ve ilan analizlerinin otomatikleşmesi beklenmektedir. E-ticaret hacminin büyümesiyle birlikte mevzuatın daha sık güncellenmesi ve yeni düzenlemelerin hayata geçirilmesi öngörülmektedir. Tüm bu gelişmeler, hem satıcılar hem de tüketiciler için daha güvenli bir ticaret ortamının oluşmasına katkı sağlayacaktır.
Özetlersek;
- Yeni e-ticaret yönetmeliği, yapay zeka destekli denetim sistemleri ve yerel temsilci zorunluluğu gibi önemli yenilikler getiriyor.
- Satıcılar, ürün bilgilerini eksiksiz sunmak ve 24 saat içinde düzeltme yapmak zorunda, aksi takdirde yaptırımlarla karşılaşacak.
- Tüketiciler, daha detaylı ürün bilgilerine erişebilecek ve şikayet süreçleri hızlanacak.
E-Ticaret Girişimcileri İçin Profesyonel Destek: ifastürk ile Güvenli Başlangıç
Yeni e-ticaret yönetmeliği ile şirket kurma sürecinizi profesyonel bir şekilde yönetmek hiç olmadığı kadar önemli. ifastürk olarak, e-ticaret girişimcilerine özel şirket kuruluş hizmetlerimizle yanınızdayız.
Sizin için sunduğumuz hizmetler:
- ✔️ Yeni yönetmeliğe uygun şirket kuruluş işlemlerinin A'dan Z'ye yönetimi
- ✔️ E-ticaret için gerekli tüm yasal belge ve izinlerin hazırlanması
- ✔️ ETBİS kaydı ve gerekli bildirimlerin yapılması
- ✔️ Yurt dışı satışlar için temsilcilik süreçlerinin yönetimi
Deneyimli ekibimiz ve uzmanlığımızla, yeni dönemin gerekliliklerine tam uyumlu bir şekilde e-ticaret şirketinizi kurmanıza yardımcı oluyoruz. Siz de güvenli ve yasal bir başlangıç için ifastürk'ü tercih edin.
Detaylı bilgi ve danışmanlık için bize ulaşın!
Yeni E-Ticaret Yönetmeliği ile ilgili Sıkça Sorulan Sorular
Yeni yönetmelik, internet ve mobil uygulamalar üzerinden satılan tüm ürünleri kapsamaktadır. Özellikle tüketici sağlığı ve güvenliğini doğrudan etkileyen gıda, kozmetik, oyuncak ve elektronik ürünlerinde daha kapsamlı denetimler gerçekleştirilecektir. Bu düzenleme kapsamında, gerekli güvenlik standartlarını karşılamayan ve uygunluk belgesi bulunmayan ürünlerin satışına izin verilmeyecektir.
Satıcılar, ürün bilgilerini açık ve anlaşılır biçimde sunmakla yükümlüdür. Her ilanda üretici ya da ithalatçı bilgileri, iletişim adresi ve ürün güvenliği ile ilgili belgelerin eksiksiz olarak bulunması zorunludur. Uygunsuz veya kusurlu ürünlere ait ilanların tespit edilmesi durumunda, 24 saat içerisinde platformdan kaldırılması gerekmektedir. Bunlara ek olarak, yurt dışından satış yapacak firmaların Türkiye'de yasal bir temsilci bulundurması şarttır.
Yurt dışından Türkiye'ye ürün gönderen firmalar için Türkiye'de yerel temsilci bulundurma zorunluluğu getirilmiştir. Bu şartı yerine getirmeyen firmalar Türkiye pazarında faaliyet gösteremeyecektir. Böylece tüketiciler, satın aldıkları ürünlerle ilgili sorun yaşadıklarında doğrudan Türkiye'deki yetkili temsilciye ulaşabilecek ve haklarını daha etkin şekilde koruyabileceklerdir.
İlanlarda ürünlerin üretici veya ithalatçı bilgileri, iletişim adresleri ve güvenlik belgeleri açık bir şekilde belirtilmelidir. Bunların yanı sıra, kullanım talimatları ve uygunluk işaretleri gibi önemli detayların da ilanlarda bulunması zorunludur. Bu sayede tüketiciler, satın alma kararını vermeden önce ürün hakkında detaylı bilgiye sahip olarak daha bilinçli tercihler yapabilecektir.
Şikayet süreçleri daha hızlı ve etkili bir şekilde yeniden düzenlendi. Tüketiciler artık uygunsuz ürünler veya eksik bilgilerle ilgili şikayetlerini doğrudan Ticaret Bakanlığı'na veya ilgili e-ticaret platformuna iletebilecek. Uygunsuzluğu tespit edilen ilanlar, 24 saat içerisinde platformdan kaldırılacak. Yapılan şikayetler hızlı bir şekilde değerlendirilerek tüketici mağduriyetlerinin önüne geçilecek.
Yurt dışından Türkiye'ye ürün gönderen tüm firmalar, Türkiye'de yetkili bir temsilci bulundurmak zorundadır. Bu yasal zorunluluk, ürün güvenliği denetimlerinin etkin şekilde yapılmasını ve tüketicilerin karşılaştığı sorunların hızla çözüme kavuşturulmasını sağlayacaktır. Bu yükümlülüğe uymayan firmaların Türkiye pazarında faaliyet göstermesine izin verilmeyecektir.
Uygun olmayan ürünler, Ticaret Bakanlığı'nın denetim mekanizmaları ve yapay zekâ destekli analiz sistemleri tarafından tespit edilecektir. Bunun yanı sıra, tüketici şikayetleri ve platformların kendi iç denetim süreçleri sayesinde uygunsuz ilanlar hızlı bir şekilde belirlenerek kaldırılacaktır.
Yönetmeliğe uymayan satıcılar ve firmalar, Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu kapsamında para cezaları ile karşılaşacak. Uygun olmayan içerikler platformlardan kaldırılacak ve tekrarlayan ihlallerde firmaların e-ticaret faaliyetleri engellenecek. Ayrıca, ilanları hatalı olan firmaların platformlarda ilan yayımlamaları durdurulabilecek.
2025 yılı itibarıyla E-Ticaret Yönetmeliği’ne aykırı hareket eden satıcılar ve aracılar için uygulanacak para cezaları, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen %58,46 oranında yeniden değerleme ile artırılmış durumda.
2025 yılı için güncel cezalar ve detayları aşağıda verilmiştir:
- Elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarının ticari faaliyetlerini haksız şekilde bozacak uygulamalarda bulunan aracı hizmet sağlayıcılarına ceza uygulandığından haksız uygulamada bulunulan her bir hizmet sağlayıcı için 36.100 TL ile 361.000 TL arasında idari para cezası verilmektedir.
- Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, hizmet sağlayıcıların aleyhine olacak şekilde aracılık sözleşmelerinde tek taraflı değişiklik yapması yasaya aykırıdır. Her bir aykırılık için 36.100 TL ile 361.000 TL arasında idari para cezası uygulanmaktadır.
- Süresi içinde ödeme yapmayan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarına, ödeme gecikmeleri nedeniyle ceza uygulanmaktadır. 30 güne kadar olan süre aşımında, ödenmeyen tutar kadar ceza, 30 günü geçen süre aşımında ise ödenmeyen tutarın iki katı kadar ceza uygulanmaktadır.
- Elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarını, tek taraflı fiyat değişikliği veya kampanyalı satışa zorlayan aracı hizmet sağlayıcıları da cezayla karşı karşıya kalacaktır. Bu durumda, her bir hizmet sağlayıcı için 1.803.000 TL idari para cezası uygulanmaktadır.
- Ticaret Bakanlığı tarafından istenen bilgi ve belgeleri sunmayan ya da Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi’ne (ETBİS) gerekli bildirimi yapmayanlar için de cezalar uygulanmaktadır. İlgili kişiler için 180.300 TL ile 901.500 TL arasında idari para cezası verilmektedir.
- Yurt dışından Türkiye’ye ürün gönderen firmaların yerel temsilci atamaması durumunda, satış faaliyetleri durdurulacak ve para cezası uygulanacaktır. Uygunsuzluk halinde 2.000.000 TL’ye kadar idari para cezası verilirek ilgili firmanın Türkiye’de satış yapması engellenecektir.
- Ürün güvenliği ve teknik düzenlemelere aykırı ürünlerin satılması ve uygunluk belgeleri olmayan ürünlerin ilanlarda yer alması gerekmektedir. Uygun olmayan ilanların tespiti durumunda 456.000 TL‘ye kadar idari para cezası uygulanacaktır.
- Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu’nda belirtilen hükümlere aykırı hareket eden firmalara yönelik yaptırımlar da uygulanmaktadır. İhlalin niteliğine göre 10 milyon TL’ye kadar para cezası verilebilir. Aykırılığın devam etmesi halinde cezalar kademeli olarak artırılacaktır.
- Aynı ihlalin tekrarlanması veya süreklilik arz etmesi durumunda, idari para cezalarının yanı sıra satış engelleme ve platformdan kaldırma gibi yaptırımlar devreye alınacaktır. İlk ihlalde 2 milyon TL’ye kadar ceza verilirken ihlalin tekrarı halinde 10 milyon TL’ye kadar artırılabilir ve satış engeli uygulanabilir.
Yeni yönetmelikle birlikte, müşteriler hatalı veya uygunsuz ürünlerde iade ve garanti süreçlerinde daha hızlı sonuç alacak. Ürünlerin güvenlik standartlarına uymaması durumunda, tüketiciler para iadesi talep edebilecek ve süreç hızla tamamlanacak. Ayrıca, yerel temsilci zorunluluğu sayesinde, yurt dışından alınan ürünlerle ilgili iade ve garanti süreçleri de daha kolay hale gelecek.
Pazar yerleri, ilanların doğruluğunu kontrol etmek ve uygun olmayan ürünlerin yayında kalmasını engellemekle yükümlü olacak. Denetim süreçlerinde daha fazla sorumluluk üstlenerek şeffaf ve güvenli bir ticaret ortamı sağlayacaklar. Pazar yerleri ayrıca, tüketici şikayetlerini hızlı bir şekilde değerlendirmek ve sorunları çözmekle de yükümlü olacak.
Yönetmelik, 30 Ekim 2024'te Resmî Gazete'de yayımlanmış ve satıcılara 5 aylık bir geçiş süreci tanınmıştır. Bu süreç 1 Nisan 2025'te sona ereceğinden, tüm satıcılar ve firmalar bu tarihten itibaren yönetmelik hükümlerine tam uyum sağlamakla yükümlüdür. Yönetmeliğe uyum göstermeyen firmalara ise ciddi yaptırımlar uygulanacaktır.
Prof. Dr. Ahmet Demir
Sistemin yapay zeka ile desteklenmesi ve otomatik denetimler çok modern bir yaklaşım. Türkiye e-ticarette önemli bir adım atıyor.
MAHMUT YILDIRIM
Sonunda tüketici hakları ciddi anlamda korunacak. 24 saat içinde uygunsuz ilanların kaldırılması çok iyi bir uygulama.
Mustafa Öztürk
Güzel düzenleme ama umarım fiyatlara yansımaz. Satıcılar için ek maliyetler oluşacak gibi görünüyor.
Mehmet Ali Yılmaz
Çok detaylı ve bilgilendirici bir yazı olmuş. Özellikle yapay zeka destekli denetim sistemlerinin kullanılacak olması güven verici. E-ticaret sektörünün daha güvenli hale gelmesi için önemli bir adım.